Massaclaim rondom variabele contracten op komst tegen grote energiebedrijven
Heb je nu of ergens in de afgelopen vijf jaar een variabel energiecontract gehad? De kans bestaat dat je te veel hebt betaald vanwege twijfelachtige tussentijdse prijsstijgingen. Afgelopen 25 maart zette het gerechtshof Amsterdam een dikke streep door het prijswijzigingsbeding, dat al acht jaar onderdeel was van de algemene voorwaarden van Energie-Nederland maar dat volgens het gerechtshof onduidelijk en oneerlijk is en dus ongeldig. Volgens BNNVARA komen zo’n 4,5 miljoen huishoudens in aanmerking voor een compensatie. Wat is er aan de hand en wat kun je doen als je een variabel contract hebt of had?
Waar het begon: energiecrisis 2021-2023
In 2022 schoten de gasprijzen door het dak, als gevolg van de problemen rondom Russisch gas en de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. In 2022 en 2023 konden veel mensen hun energie niet meer betalen, energiearmoede werd een veelgebruikte term en er ontstond een prijsplafond en een noodfonds voor energie, de tarieven in variabele contracten waren torenhoog en deze werden door sommige leveranciers op meer dan alleen de twee vaste momenten daarvoor (1 januari en 1 juli) gewijzigd. Door de hoge inkoopprijzen voor energie boden leveranciers zelfs tijdelijk geen vaste contracten meer aan, waardoor huishoudens waarvan het vaste energiecontract afliep wel moesten kiezen voor een variabel contract. Volgens cijfers van het CBS had 51% van de huishoudens in januari 2021 een variabel contract voor gas en/of stroom, iets meer dan anderhalf jaar later was dat 66%.
Prijswijzigingsbeding volgens gerechtshof in strijd met Europees consumentenrecht
In 2023 ging Roelof de Nekker, jurist in Friesland en het gezicht dat blijft terugkomen in deze massaclaim, net als sommige andere consumenten in tegen de verhoging van energietarieven. Hij kreeg gelijk van de rechtbank; de voorwaarden voor het prijswijzigingsbeding waren volgens het gerechtshof te onduidelijk. Het prijswijzigingsbeding is sinds 2017 onderdeel van de algemene voorwaarden van Energie-Nederland, die tot stand kwamen na overleg met de Consumentenbond en Vereniging Eigen Huis. Deze partijen stemden met alle voorwaarden in op één na: de voorwaarden rondom het wijzigen van de tarieven. Toch is het prijswijzigingsbeding al die jaren onderdeel van deze algemene voorwaarden (artikel 19).
Meldpunten massaclaims vanuit verschillende partijen
Ondertussen dreigt er een massaclaim tegen de grote energiebedrijven die hun tarieven aan de hand van dit beding tussentijds hebben gewijzigd. Zo heeft Roelof de Nekker claimer.nl, neemt Stichting Eerlijke Handelspraktijken de zes grootste leveranciers onder de loep en heeft ook de Consumentenbond een meldpunt opgericht. Dat meldpunt van de Consumentenbond moet duidelijk maken hoeveel consumenten door de prijswijzigingen te veel betaalden en hoe groot de schade is. De organisatie wil vervolgens met de leveranciers in gesprek over een schadevergoeding en hoopt er samen uit te komen. Energie-Nederland vertrouwt daarentegen nog altijd op de juistheid van de algemene voorwaarden.